Sprekers
Prof. dr. Anouke Bakx - Keynote speaker
Motiveren van (hoog)begaafde leerlingen: waar ga jij van aan?!
Om goed tot leren en (brede) ontwikkeling te kunnen komen, is het belangrijk dat de juiste snaar wordt geraakt. Wat maakt dat de ene leerkracht/professional/ouder kinderen weet te boeien en uit weet te dagen terwijl dat voor anderen een flinke uitdaging kan zijn?
Deze presentatie gaat over wat kinderen motiveert, wat zij nodig hebben om tot leren te komen en hoe je daaraan tegemoet kunt komen. Hierbij worden recente inzichten uit de wetenschap gebruikt, waarbij gekeken is naar ‘wat werkt’. Ook wordt een recente studie naar zelfbeeldontwikkeling van (hoog)begaafde leerlingen gepresenteerd, waarbij nagegaan is waar (hoog)begaafde leerlingen in hun zelfbeeld(ontwikkeling) verschillen van hun klasgenoten. In de presentatie worden wetenschappelijke inzichten gekoppeld aan de (onderwijs)praktijk.
Prof.dr. Anouke Bakx is bijzonder hoogleraar Begaafdheid aan de Radboud Universiteit en lector Goed leraarschap, Goed leiderschap bij Fontys Hogeschool Kind en Educatie. Bij Fontys is zij tevens academic director is van de academische pabo Tilburg (opleiding tot leraar-psycholoog of leraar-cultuurwetenschapper).
Anouke is sinds 2020 bestuurslid bij het National Talent Centre of the Netherlands. Haar missie is om bij te dragen aan goed leraarschap voor alle leerlingen, vooral voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften, zoals (hoog)begaafde en/of hoogsensitieve leerlingen. Anouke houdt zich bezig met onderzoek, onderwijs en docentprofessionalisering op het terrein van passend onderwijs voor (hoog)begaafde leerlingen en studenten. Ze is initiatiefnemer van de POINT-werkplaatsen (Passend Onderwijs Ieder Nieuw Talent; www.point013.nl) en medeoprichter van het Wetenschappelijk Expertisecentrum RATIO (www.ru.nl/bsi/ratio). Vanuit haar verschillende rollen werkt Anouke met veel partijen samen om wetenschap en praktijk te verbinden.
Dr. Eleonoor van Gerven
Onderpresteren is zooo 2016: van onderpresteren naar onderleren
Van begaafde leerlingen verwachten we dat zij altijd op “aan” staan om te leren. We verwachten dat ze goede prestaties halen en goed zijn in alle vakken. Als begaafde leerlingen dat niet doen, dan stellen ze ons teleur en noemen we ze al snel onderpresteerders. Door die insteek reduceren we begaafde leerlingen tot waar te nemen topprestaties en ontnemen we hen het recht op een leerproces.
Prestaties zijn slechts een vorm van gedrag. Gedrag is het resultaat van de interactie tussen de persoon en zijn omgeving. Als een leerling zich niet ontwikkelt zoals wij verwachten of als die ontwikkeling zich niet vertaalt in prestaties die wij verwachten, dan gaat er dus iets mis in de interactie. En als er iets mis gaat in die interactie, dan kunnen we het er niet bij laten om alleen maar naar de leerling te wijzen. Op dat moment is een blik in onze eigen spiegel vereist. Wat doen wij (niet) in ons onderwijs en opvoeding waardoor we deze respons van de leerling ontlokken?
In deze lezing gaan we het begrip “onderpresteren” vervangen door “onderleren”. Vanuit een ecologisch perspectief kijken we naar het ontwikkelingsproces van leerlingen. De leerling maakt deel uit van een breder systeem en wat moet er gebeuren in de afstemming tussen leerling en onderwijs en opvoeding om te zorgen dat die leerling ook echt op “aan” kan gaan?
Eleonoor van Gerven studeerde Pedagogiek aan de Katholieke Universiteit Nijmegen (Radboud Universiteit). Zij schreef onder andere Passend Onderwijs voor begaafde leerlingen (2012), diverse delen voor de reeks Knapzak Praktijkgidsen, Aan de slag met slimme kleuters (2014) en Goed onderwijs voor begaafde leerlingen (2016). Eleonoor van Gerven was hoofdredacteur van Handboek hoogbegaafdheid (2009) en van De gids. Over begaafdheid in het basisonderwijs (2016). Zij promoveerde op het opleiden van specialisten begaafdheidsonderwijs, Raising the bar. The competencies of specialists in gifted education. Eleonoor van Gerven heeft een eigen nascholingsinstituut voor leraren: Slim! Educatief BV. Zij ontwikkelde de geaccrediteerde post-hbo-registeropleiding Specialist Begaafdheid. Samen met Annemieke Weterings-Helmons ontwikkelde zij de geaccrediteerde post-hbo-registeropleiding Specialist Dubbel-Bijzondere Leerlingen en de kopstudie Begeleiding van onderpresterende leerlingen. Naast deze opleidingen ontwikkelt en verzorgt zij korte cursussen, workshops en maatwerktrajecten over begaafdheidsonderwijs. Eleonoor van Gerven is lid van het bestuur van de World Council of Gifted and Talented Children.
Dr. Ophélie Desmet
Socio-emotionele ondersteuning van hoogbegaafde leerlingen
Inhoud volgt
Ophélie is co-stichter en co-voorzitter van het Steunpunt Onderpresteren. Zij heeft een B.S. in Onderwijskunde (KU Leuven KULAK), een M.S. in Pedagogische wetenschappen met specialisatie in onderwijs- en opleidingskunde (KU leuven) en heeft haar doctoraat behaald met grootste onderscheiding in gifted, creative, and talented studies aan Purdue University (VSA).
Ophélie werkt sinds 2012 met hoogbegaafde en/of onderpresterende kinderen en jongeren en hun leerkrachten. Samen met Tania Gevaert schreef ze het boek Slim Onderpresteren Aanpakken (2016) en Slim Onderpresteren Aanpakken: De Basisschool Editie (2019).
Ophélie is werkzaam in de VSA, waar ze professor is in Onderwijspsychologie en hoogbegaafdheid. Ze leidt er haar eigen Center for Gifted Studies. Haar onderzoek focust op onderpresteren, motivatie, talentontwikkeling, en gelijke onderwijskansen. Met funding van de Jacob K. Javits Gifted and Talented Students Education Program (U.S. Department of Education) onderzoekt dr. Ophélie Desmet samen met haar team in the VSA haar schoolwijde aanpak voor talentontwikkeling: Het Achievement Motivation Enhancement Model (AME+) - periode 2019-2024. Het AME+ combineert verrijking met sociaal-emotionele ondersteuning op school om zo hoogbegaafde en getalenteerde kinderen en jongeren beter te begeleiden in hun talentontwikkeling. Met funding van de American Psychology Foundation (APF) doen dr. Nielsen Pereira en dr. Ophélie Desmet (Purdue University) onderzoek naar jongeren die onderpresteren en hoe onderpresteren zich ontwikkelt en wat ertoe bijdraagt, periode 2018-2020.
Met funding van de Jacob K. Javits Gifted and Talented Students Education Program (U.S. Department of Education) onderzoekt dr. Ophélie Desmet samen met haar team in the VSA hoe we de talent ontwikkeling van kansarme kinderen en kinderen met leer-, emotionele, fysieke, sensorische en / of gedragsmatige uitdaging of stoornis beter kunnen ondersteunen. Daartoe onderzoeken ze specifiek het effect van dynamisch testen, het identificeren van sociaal-emotionele kenmerken, en het ondersteunen van de sociaal-emotionele ontwikkeling en dit vanuit een positieve psychologie kader. (periode 2022 - 2027
.
Tania Gevaert, Psychotherapeut
Loopbaanadvies bij hoogbegaafde volwassenen
Hoogbegaafdheid gaat niet weg eens je volwassen wordt. Heel wat hoogbegaafden ontdekken pas eens ze volwassen zijn dat er hoogbegaafdheid is (Nauta, 2017). Vaak na een arbeidsconflict of andere uitdaging (bore-out, burn-out, ...). Nogal wat van deze hoogbegaafden omschrijven zichzelf als onderpresteerder (Reis, 2010, Silverman, 2010, Skelton, Francis & Read, 2010). In de loopbaanbegeleiding zetten wij onze specialisatie in om samen met jou doelgerichte aanpak en actie op te zetten.
In deze workshop gaan we aan de slag met het werkboekje "Word ondernemer van je talent!" (Gevaert, 2020). We gaan samen op zoek naar hoe jij jezelf in gang kan zetten. In de loopbaanbegeleiding merken we vaak dat onze deelnemers veel talenten hebben die ze liever niet meer inzetten en andere talenten willen verder ontplooien. Hoe maak jij die keuze?
Dit is een interactieve workshop met als leidraad het werkboek, je krijgt het achteraf ook mee naar huis om aan verder te werken.
Tania Gevaert is erkend psychotherapeut (SFBT en IHP) ien ECHA specialist in Gifted Education. Zij is oprichter en coördinator van de multidisciplinaire praktijk Samen Slimmer Groeien waar ze hoogbegaafde kinderen en hun ouders en leerkrachten begeleidt. Tania is tevens erkend loopbaanbegeleider (Dialogisch voor VDAB) en supervisor (AIHP).
Tania is auteur van het boek De slimme onderpresteerder (2014) en Hoogbegaafd opvoeden in de praktijk (2018). Ze is co-auteur naast dr. Desmet van Slim onderpresteren aanpakken (2016) en Slim onderpresteren aanpakken, de baisschooleditie (2019). Met kleuterjuffen Maeckelberghe en Vansieleghem schreef zij Wardje Wijsneus, slim en intens (2020). Verder ontwikkelt Tania vormingsprogramma's voor kwetsbare doelgroepen onder de hoogbegaafden.
Sabine Sypré, drs
Cognitief begaafde leerlingen: verschillende routes naar onderpresteren
Hoe komt het dat sommige cognitief begaafde leerlingen niet presteren volgens hun mogelijkheden?
En kan je alle cognitief begaafde onderpresteerders wel over dezelfde kam scheren en dezelfde oplossing aanreiken?
Volgens wetenschappelijk onderzoek weten we immers dat er verschillende routes naar onderpresteren zijn, die elk afhangen van zowel persoonlijkheidsfactoren van de leerling als van de (reactie van de) omgeving. Zo zien we twee verschillende types van onderpresteerders die elk een eigen specifieke aanpak vragen. In deze lezing geven we je niet alleen uitleg over de oorzaken van onderpresteren, maar stellen we ook twee interventies voor die leerkrachten of begeleiders kunnen inzetten om het onderpresteren te voorkomen en/of om te keren.
Sabine Sypré is ECHA-specialist in Gifted Education en was valorisatiemedewerker van Project TALENT, een onderzoeksproject naar de motivatie van begaafde leerlingen in Vlaanderen. Zij doctoreert aan de Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen aan de UGent en KU Leuven. Daar onderzoekt zij in welke mate er sprake is van onderpresteren bij cognitief begaafde leerlingen in het Vlaamse onderwijs en welke factoren de motivatie en het welbevinden van deze leerlingen kunnen bevorderen:
1. Welke leerkrachtstijl passen leerkrachten toe om cognitief begaafde leerlingen in het secundair onderwijs te motiveren? En denken zij dat deze stijl hiervoor effectief is?
2. Verhoogt een onderwijsinterventie gebaseerd op de taxonomie van Bloom, de motivatie en betrokkenheid van cognitief begaafde leerlingen in reguliere klassen? Heeft het stellen van hogere orde denkvragen een effect?
3. Kunnen we de motivatie en betrokkenheid van onderpresterende cognitief begaafde leerlingen verbeteren met een intensieve een-op-een coachinginterventie?
Katrijn De Waele en Katrijn Pools
Een krachtige leeromgeving maken voor cognitief sterke leerlingen
We willen deze krachtige leeromgeving op een handelingsgerichte (Pameijer & et all., 2018) manier realiseren:
Door de onderwijsprofessionals bewust te maken van het belang van een krachtige leeromgeving in de klas ( met focus op de binnenklasdifferentiatie), als een eerste stap naar ondersteuning van cognitief sterke leerlingen samen met het omgaan met de specifieke onderwijsbehoeften van elke leerling;
Door in te spelen op de specifieke ondersteuningsbehoeften van leerkrachten in functie van cognitief sterke leerlingen door hun ondersteuningsnoden te concretiseren;
Door tools aan te reiken aan de onderwijsprofessionals om in te spelen op de specifieke ondersteuningsbehoeften;
Door cognitief sterke leerlingen sterker te maken in het formuleren van hun specifieke onderwijsbehoeften binnen de klascontext.
Katrijn De Waele is als docent en onderzoeker verbonden aan het Expertisenetwerk Onderwijs in de opleidingen bachelor na bachelor zorgverbreding en remediërend leren en de verkorte educatieve bachelor secundair onderwijs. Ze doet samen met Katrijn Pools praktijkonderzoek naar krachtige leeromgevingen voor cognitief sterk functionerende leerlingen aan Arteveldehogeschool. Katrijn De Waele is master in opleidings- en onderwijswetenschappen en heeft jarenlange ervaring in het secundair onderwijs als taalleerkracht.
Katrijn Pools is als docent verbonden aan het Expertisenetwerk Onderwijs in de educatieve bachelor lager onderwijs en de bachelor na bachelor zorgverbreding en remediërend leren. Ze doet ook praktijkonderzoek naar krachtige leeromgevingen voor cognitief sterk functionerende leerlingen aan Arteveldehogeschool. Ze is naast master in de educatieve studies, ook expert in hoogbegaafdheid. Ze volgde talrijke opleidingen in binnen- en buitenland rond werken met hoogbegaafde leerlingen.
Romy Loosveldt, directeur basisschool Arkades
Ontwikkelingsvoorsprong in de kleuterklas
Meer- en of hoogbegaafde kleuters of kleuters met een algemene ontwikkelingsvoorsprong kunnen op Arkades genieten van onderwijs op maat. Reeds op deze jonge leeftijd verschilt de onderwijsbehoefte van meer- en hoogbegaafde kleuters al grondig van die van hun leeftijdsgenootjes. Hoe sneller een kind op diens niveau les krijgt, hoe kleiner de kans dat een kind faalangst, schoolmoeheid of psychosomatische klachten ontwikkelt. Dit geldt ook voor kleuters.
We werken met 3 graadklassen zodat er de nodige tijd en ruimte voorzien kan worden om te experimenteren, te filosoferen, te onderzoeken, uitstappen te maken en te leren. De kleuterleerkracht fungeert als coach van de kleuters en zet in op de ontwikkelingsnoden van elk van hen. Onze kleuterwerking is zo opgezet dat deze voor een vlotte doorstroming zorgt naar onze lagere schoolwerking. Graag vertel ik jullie meer over onze kleuterwerking en ga ik graag in gesprek.
Romy is leerkracht op VBS Arkades sinds 2105 en directeur vanaf 2020. Ze coacht kinderen die meer- of hoogbegaafd zijn. Op dit moment is ze bezig met het behalen van de master Educational Needs (Fontys) met specialisatie hoogbegaafdheid.
Romy is gepassioneerd door het onderwijs.
Karolien Oyen, leerkracht en onderwijsondersteuner
Leren leren voor ouders
Kinderen leren constant en overal, maar hoe zit dat nu precies met het schoolse leren?
In deze workshop neemt Karolien ouders mee in de wereld van Leren Leren. Ze zal je uitleggen hoe een leerproces eruit ziet, hoe onze hersenen zich ontwikkelen, wat executieve functies precies zijn en hoe die gelinkt zijn aan leerstrategieën. Tot slot krijg je concrete tips hoe je je kind kan begeleiden bij het leren. Voor ouders met kinderen in het basis en middelbaar onderwijs
Karolien is een deskundige in onderwijs en onderpresteren, gepassioneerd door taal, leren leren, executieve functies en onderwijswetgeving.
Karolien startte aan haar carrière in het middelbaar onderwijs in 2007 als leerkracht Nederlands -Engels. In 2016 werd ze er beleidsmedewerker en behaalde ze het vormingsattest van (adjunct-)directeur. De wetgeving van het Vlaamse middelbare onderwijs kent geen geheimen voor haar, net als leer(ling)begeleiding. In dit laatste heeft ze al alle rollen opgenomen, gaande van leerkracht, leerlingbegeleider en ouder tot extern studiebegeleider.
Sinds 2020 is Karolien medewerker van het Steunpunt Onderpresteren, waar ze als onderwijsondersteuner en deskundige in onderpresteren jongeren, ouders en scholen begeleidt. Hiernaast assisteert ze ook prof dr. Ophélie Desmet.
Karolien is ook mama van 3 uhb (b)engeltjes, echtgenote van Lyes en baasje van Roxy. Ze is iemand die denkt met het hoofd, maar ook met het hart en gelooft in een unieke, holistische aanpak op maat van elk kind.
Nicole Dewinter, Psychotherapeut
HB en hoogsensitief: geniet van je HSP-talenten in werk en leven
In deze informatieve lezing neemt Nicole Dewinter je mee in de nieuwste wetenschappelijke inzichten m.b.t. het hoogsensitieve brein. We bespreken hoe het komt dat hoogsensitieve personen informatie zo anders opmerken, verwerken en intenser kunnen reageren. Hierbij bekijken we de linken met hoogbegaafdheid. We belichten de unieke talenten en kwaliteiten die jouw HSP-zijn met zich meebrengt zodat deze, samen met de nieuwe inzichten, je minder vatbaar maken voor o.a. overprikkeling, nazinderende emoties, stress, (faal)angst/perfectionisme, uitstelgedrag en sociale afwijzing. Kortom, je wordt gelukkig hoogsensitief in werk en leven.
Nicole Dewinter is opgeleid in de psychologie, psychotherapie, stress- en burn-outcoaching en loopbaancoaching. Zij is actief als HB Professional binnen het team van Samen Slimmer Groeien en is coördinator van haar groepspraktijk Talentum waar zowel kinderen, jongeren als volwassenen terecht kunnen.
Nicole specialiseerde zich in hoogbegaafdheid, hoogsensitiviteit en het stress-systeem en maakt deel uit van het expertenteam HSP in Vlaanderen o.l.v. dr. Séverine Van De Voorde. Nicole ontwikkelde vormingen en (groeps)trajecten voor HSP en HB die worden aangeboden zowel in binnen-als buitenland.
Shirley Lévêque, Psychologisch Consulent
Workshop stress de baas om uit je burn-out te groeien
Waarom hebben we stress? Wat gebeurt er in ons lichaam als we stress ondervinden? Wat bezorgt ons stress? Hoe komen we ervan af?
Deze vragen en meer beantwoorden we tijdens de workshop ‘Stress de baas’.
Als je gestrest bent, wees je dan bewust van je stress.
Als je geïrriteerd bent, wees je dan bewust van je irritatie.
Als je boos bent, wees je dan bewust van je kwaadheid.
Zodra je je bewust wordt van deze gevoelens
ben je er niet langer in verdwaald.
Je bewustzijn stelt je in staat er van buitenaf
getuige van te zijn.
Bewustzijn is in wezen puur, als de open hemel.
Stress, irritatie en boosheid kunnen de lucht tijdelijk
verduisteren,
maar nooit vervuilen.
Negatieve emoties komen en gaan als wolken,
maar de weidse, open lucht blijft.
Haemin Sunim
Shirley Lévêque, psychologisch consulente bij Homeostasis. In het team van Samen Slimmer Groeien staat ze als psychologisch consulente samen met de collega’s in voor de psychologische begeleiding van jongeren en volwassenen. Thema’s gaande van neerslachtigheid, identiteit tot laag zelfbeeld komen aan bod. Via integratieve en cliëntgerichte psychotherapie werkt ze op maat van de cliënt. Ieder individu is uniek en vereist een unieke aanpak. Tijdens de gesprekstherapie is er ook aandacht voor het lichaam, want lichaam en geest zijn onvermijdelijk met elkaar verweven.
Onze Peter: Walter Damen, advocaat
Walter Damen studeerde rechten aan Ufsia en de Universiteit Leuven en behaalde nog bijkomende certificaten in gerechtelijke geneeskunde, bemiddelen bij conflicten en jeugdrecht.
Hij begon zijn stage aan de Brusselse balie in 1996 maar keerde na 1 jaar terug naar zijn thuisbasis Antwerpen. De volgende twee jaren vervolledigde hij zijn stage bij het advocatenkantoor Peeters & Partners, alwaar hij een brede opleiding genoot o.a. in familierecht, huurrecht, handels en economisch recht en verkeersrecht.
In 1999 startte hij zijn eigen kantoor en specialiseerde hij zich meer en meer in het strafrecht. Meester Damen is een begenadigd strafpleiter met reeds meer dan 50 assisenzaken op de teller. In 2017 was hij een van de strafpleiters die door Gilles De Coster werd geïnterviewd voor de Canvas-documentairereeks Strafpleiters. Inmiddels bouwde hij een succesvol kantoor uit, waarbinnen ook specialisering in andere rechtsgebieden dan strafrecht bereikt kon worden.
Naast zijn werk als advocaat, heeft Walter Damen als co-auteur reeds verschillende boeken uitgebracht. Meester Damen is tevens een veelgevraagd spreker, geeft regelmatig lezingen en duiding in de media en hij schrijft een wekelijkse column in Gazet van Antwerpen.
Momenteel doctoreert hij in de Criminologische Wetenschappen aan de Universiteit Gent. Zijn doctoraat handelt over de natuurrechtelijke toetsing van de terreurwetgeving.
Walter Damen is houder van het getuigschrift ‘bijzondere opleiding cassatieprocedure in strafzaken’. Dit betekent dat hij gemachtigd is om voor het Hof van Cassatie op te treden in strafzaken.
Praatcafés
Voor volwassenen met Nicole Dewinter en Tania Gevaert
Voor leerkrachten met Lieve Olaerts en Lies Thomas
Voor ouders met Carlijn Hendriks en Evi Valgaerts
Programma, data & locaties
Oostende
Event- en meeting centrum Staf Versluys
Kapelstraat 76, 8450 Bredene
9u Onthaal
9u30 Start van de dag, woord van de dagvoorzitter
10u Keynote: Prof dr Anouke Bakx 'Motiveren van (hoog)begaafde leerlingen, waar ga jij van aan?!'
11u Pauze
11u10 Parallelsessies met workshops en praatcafé
dr Ophélie Desmet 'Sociaal-emotionele ondersteuning bij (hoog)begaafde leerlingen' - Tania Gevaert 'Loopbaanadvies bij hoogbegaafde volwassenen' - Nicole Dewinter 'hoogsensitief en hoogbegaafd' - Praatcafé voor leerkrachten
12u Lunch en boeken/aanbod markt
13u Parallelsessies met workshops en praatcafé
Katrijn Dewaele & Katrijn Pools 'Differentiatie in de klas' - Sabine Sypré 'Verschillende routes naar onderpresteren' - Karolien Oyen 'Leren leren voor ouder' - Praatcafé voor volwassenen
13u50 Pauze
14u Parallelsessies met workshops en praatcafé
dr Eleonoor Van Gerven 'onderprestereren is zoo 2016: van onderpresteren naar onderleren - Romy Loosveldt 'Ontwikkelingsvoorsprong in de kleuterklas' - Shirley Leveque 'Stress de baas' - Praatcafé voor ouders
15u Panelgesprek: Zin en onzin van testen
16u15 Quote van de dag
Borrel, napraten én tombola
Deelnemen
Deelnemen kost je €87 per persoon bij vroeginschrijving (tot 2/01/2023) - daarna is het €125 per persoon.
De opbrengst van deze dag gaat volledig naar de werking van het Steunpunt Onderpresteren, vzw. Hiermee proberen we toegang te verschaffen tot ons aanbod voor kinderen en jongeren die een steuntje kunnen gebruiken.
Deze dag wordt georganiseerd in samenwerking met onze sponsors: Samen Slimmer Groeien, de sprekers, e.a.
Sponsor worden?
Deze dag wordt mede mogelijk gemaakt door onze sponsors. We hebben dagsponsors (vanaf €500) met vermelding van logo op de website voor 1 jaar, steun (€50 - 100) met vermelding op de website van het Symposium. In d efoyer is plaats voor een boeken/aanbod markt, je huurt een tafel voor de dag voor €120.
